Człowiek jest stworzony…

Być może słyszeliście o małej książeczce, napisanej przez św. Ignacego z Loyoli, zwanej Ćwiczeniami Duchowymi. W niej znajduje się źródło duchowości ignacjańskiej, którą starają się żyć na co dzień jezuici i wiele osób świeckich. Św. Ignacy pisze Ćwiczenia na bazie własnego doświadczenia i przeżyć, jakie miał w Manresie (mała miejscowość niedaleko Barcelony w Hiszpanii). Pozwala się wtedy Bogu prowadzić i kształtować. Jego życie się zmienia – z człowieka oddanego marnościom tego świata (pogubionego, nie potrafiącego złapać sensu życia, szarpanego wieloma niepokojami i uczuciami), staje się szukającym Boga we wszystkich rzeczach. Wspomniane Ćwiczenia są drogą, po której chce on prowadzić człowieka i pomóc mu w podobnym doświadczeniu Boga. Ta mała książeczka, która jest niczym innym jak czterotygodniowymi rekolekcjami do odprawienia, rozpoczyna się od „Zasady pierwszej i podstawowej”, zwanej inaczej Fundamentem Ćwiczeń, a tak naprawdę powiedzielibyśmy – Fundamentem życia. Pomaga ona bowiem ustawić naszą relację do Boga, do siebie samego i do innych stworzeń. Aby posmakować odrobinę duchowości ignacjańskiej, spróbujmy najpierw zmierzyć się z pierwszym zdaniem Fundamentu, by spróbować odnaleźć w nim sens dla naszego życia. Św. Ignacy ujmuje to tak:

Człowiek  jest stworzony, aby Boga, Pana naszego, chwalił, czcił i Jemu służył, a przez to zbawił duszę swoją. Inne zaś rzeczy na obliczu ziemi są stworzone dla człowieka i aby mu pomagały do osiągnięcia celu, dla którego jest on stworzony.[ĆD 23]

Najpierw warto zwrócić uwagę na fakt, że Ignacy rozpoczyna od słowa „człowiek”, a nie np. Bóg. W pewien sposób stawia człowieka na pierwszym miejscu. Co chce nam przez to powiedzieć? Może to, że to sam Bóg stawia człowieka na pierwszym miejscu swojej troski i zainteresowania. Jesteśmy ulepieni przez Boga na Jego obraz – uczynieni z miłości i dla miłości i w pewien sposób jesteśmy dla Boga „oczkiem w głowie”. Grzech jest wtedy, kiedy człowiek sam siebie stawia w centrum uwagi. Tutaj jednak to Bóg stawia człowieka w centrum swojej uwagi. Kiedy Jezus uzdrawia człowieka z uschłą ręką w synagodze (Łk 6, 6-11), to mówi najpierw do niego: „Podnieś się i stań na środku!”. Jezus stawia go na środku, bo dla Boga każdy człowiek jest w centrum Jego troski, a szczególnie człowiek słaby, grzeszny, chory i cierpiący. Pierwszą prawdą Fundamentu jest więc to, że jesteś w centrum zainteresowania Pana Boga, jesteś w centrum Jego serca, Jego troski, Jego miłości.

Ale za tym idzie druga prawda – „człowiek jest stworzony”. Każdy z nas musi uznać, że jest stworzony, tzn. że nie jest Bogiem. Wąż w raju wsączył w człowieka piekielny jad, kiedy skusił go słowami: „Będziecie jak Bóg”. Ale człowiek nie jest Bogiem. Potrzebuje uznać, że to nie on decyduje o wszystkim, że nie on panuje nad światem, że nie on decyduje o tym, co jest dobre, a co złe. Nie możemy przypisywać sobie prerogatyw Boga. Bardzo wyraźnym przykładem na to jest traktowanie ludzi bogatych przez Pismo Święte. Słowo Boże nie potępia samego bogactwa, ale ludzi, którzy w swoim bogactwie widzą swoją siłę (pieniądz, który załatwi wszystko, otwiera wszelkie drzwi, zabezpiecza przed wszelkim niebezpieczeństwem, za który można kupić wszystko i każdego). Taki człowiek, wg Biblii, nie uznaje nad sobą Boga, bo pieniądz wszystko mu zabezpieczy. To pieniądz wtedy – sam w sobie dobry – staje się jego bogiem. Drugą zasadą Fundamentu byłoby więc: uznaj, że jesteś stworzony, czyli zależny od Boga, od Jego łaski i pomocy, od Jego miłości.

Podsumujmy te kilka pierwszych wyrazów Fundamentu. Człowiek może w pełni ucieszyć się swoim życiem i korzystać z niego wtedy, kiedy uświadomi sobie, że jest naprawdę dzieckiem Boga. Potrzebuje uznać, że został stworzony na Jego obraz i że jest od Niego w pełni zależny, jak dziecko jest zależne od swoich rodziców. Ale jako taki, człowiek jest naprawdę w centrum uwagi Pana Boga, jest „oczkiem w Jego głowie”, jest Jego jedyną troską. Nie żyjesz więc sam dla siebie, nie jesteś osamotniony w moich codziennych zmaganiach. Bóg, który Cię uczynił (przy współpracy Twoich rodziców) jest zawsze przy Tobie. Ta pozytywna wizja zarówno Boga, jak i człowieka, jest głęboko wyryta w naszych sercach, choć przez grzech jest mocno zniekształcona. Nie zawsze Boga traktujemy jako Ojca, nie zawsze wierzymy w Jego dobre intencje względem nas. Różne okoliczności życia, sytuacje, osoby i relacje z nimi mogą nam zaciemniać prawdziwy obraz Boga. Ale On nie przestaje takim dla nas być – kochającym Ojcem i Bogiem.

cdn.